सङ्केतिक तस्विर / सामजिक सञ्जाल
पर्सा : विवाह, संस्कारको नाममा गरिने गम्भीर अपराध फेरि एकपटक सार्वजनिक भएको छ। पर्सा जिल्लाको पोखरिया नगरपालिका निवासी एक ३४ वर्षीय पुरुष आफ्नै १३ वर्षीया छोरीलाई भारतको सुगौली निवासी ५० वर्षीय पुरुषसँग विवाहको नाममा चार लाख ८० हजार रुपैयाँमा सुम्पिएको आरोपमा पक्राउ परेका छन्।
जिल्ला प्रहरी कार्यालय पर्साका अनुसार, प्रारम्भिक अनुसन्धानमै भारतीय पुरुषले बालिकाका बाबुलाई रकम बुझाएको पुष्टि भइसकेको छ। पीडित बालिकाका हजुरबुवाले प्रहरीमा उजुरी दिएपछि सो घटना सार्वजनिक भएको हो।
अझ चकित पार्ने तथ्य के छ भने, ती भारतीय पुरुषमाथि आफ्नै पहिलो श्रीमतीको हत्या अभियोग समेत दर्ता रहेको पत्ता लागेको छ। यस्तो पृष्ठभूमिको व्यक्तिसँग नाबालिका छोरीको विवाह गरिनु बाल अधिकारमाथिको गम्भीर उल्लंघन मात्र होइन, मानवीय दृष्टिले समेत चिन्ताजनक छ।
उजुरीपछि प्रहरी सक्रिय
बालिकाकी हजुरआमाले घटनाबारे शंका जनाएपछि हजुरबुवाले इलाका प्रहरी कार्यालय पोखरिया र जिल्ला प्रहरी कार्यालय पर्सामा उजुरी दिएका थिए। उजुरीपछि प्रहरीले तत्काल छानबिन थाल्दै ती बाबुलाई नियन्त्रणमा लिएको हो। उनलाई बाल विवाहसम्बन्धी कसुरमा जिल्ला अदालतमा पेश गरी पाँच दिनको म्याद लिइ अनुसन्धान भइरहेको प्रहरीले जनाएको छ।
बालिका सुरक्षित, अनुसन्धान जारी
पीडित बालिकालाई अहिले प्रहरीको संरक्षणमा राखिएको छ। उनको मनोपरामर्श तथा पुनःस्थापनाको प्रक्रिया अघि बढाइएको बताइएको छ। साथै, घटनामा संलग्न रहेका अन्य व्यक्तिहरूको खोजीसमेत भइरहेको छ।
कानुन के भन्छ?
नेपालको विद्यमान कानुन अनुसार १८ वर्षभन्दा कम उमेरका व्यक्तिहरूको विवाह गर्न वा गराउन निषेध गरिएको छ। बालबालिका ऐन २०७५ र मानव बेचबिखन तथा ओसारपसार (नियन्त्रण) ऐन २०६४ अनुसार यस्तो कार्य दण्डनीय अपराध हो। विवाहको बहानामा कुनै नाबालिग व्यक्तिको सौदाबाजी गर्नु बेचबिखनको स्वरूप मानिन्छ।
चेतनाको आवश्यकता
यस घटनाले फेरि एकपटक देखाएको छ — गरिबी, अशिक्षा, सामाजिक चुप्पी र सीमावर्ती क्षेत्रमा कमजोर निगरानीले गर्दा बालविवाह र बेचबिखन अझै रोकिएको छैन। अभिभावककै संलग्नता हुँदा पीडित बालिकाहरूको आवाज दबिन्छ, न्याय पाउन गाह्रो हुन्छ।
समाज, राज्य, र नागरिक सबैले बालबालिका सुरक्षित राख्न अब साझा प्रयास गर्नुपर्ने बेला आएको छ। बाल अधिकारको संरक्षण, चेतना अभिवृद्धि, कानुनी कडाइ र अभिभावक शिक्षाको सशक्त संयोजनबिना यस्ता घटनाहरू दोहोरिन सक्ने सम्भावना कायमै छ।
प्रकाशित मिति: २०२५-०६-२० , समय : ११:१९:१३ , २ हप्ता अगाडि